Τίτλος – Επωνυμία
Association de l’Agrotourisme et du Tourisme Gourmand du Québec
Πεδίο εφαρμογής / τομέας / κλάδος
Αγροτουρισμός και γαστρονομία
Χώρα / Περιοχή
Καναδάς, Κεμπέκ
Γιατί είναι καλή πρακτική;
Η Association de l’Agrotourisme et du Tourisme Gourmand du Québec θεωρείτε μία καλή πρακτική δικτύωσης καθώς μέσα από τις στρατηγικά σχεδιασμένες δράσεις της προσπαθεί να δικτυώσει και υποστηρίξει τις αγροτουριστικές επιχειρήσεις του Κεμπέκ και παράλληλα να αναδείξει το αγροτουριστικό προϊόν και τη γαστρονομία του. Βασιζόμενη στις αρχές της βιώσιμης και υπεύθυνης ανάπτυξης του κλάδου, όχι μόνο προωθεί τις αγροτουριστικές εμπειρίες του Κεμπέκ στους επισκέπτες, αλλά προσφέρει ενημέρωση, καθοδήγηση, συμβουλευτική και άλλες υπηρεσίες στα μέλη της προκειμένου να μπορέσουν να προσφέρουν ένα ποιοτικό και ελκυστικό τουριστικό προϊόν.
Πως εφαρμόζεται;
Ο αγροτουρισμός στην περιοχή του Κεμπέκ ξεκίνησε να αναπτύσσεται περίπου τις δεκαετίες του 1970-1980 όπου εμφανίστηκαν τα πρώτα καταλύματα bed and breakfast. Αυτά ήταν δωμάτια σε αγροικίες, που δημιουργήθηκαν με σκοπό να βελτιώσουν τις οικονομικές συνθήκες του αγροτικού τομέα και να κρατήσουν τους ντόπιους στον τόπο τους. Την ίδια περίοδο ξεκίνησαν να υλοποιούνται και αντίστοιχες εκδρομές σε αγροκτήματα.
Στο πλαίσιο αυτό, το 1975 ιδρύεται η Fédération des Agficotours du Québec, ενώ το 1977 εκδίδεται ο πρώτος αγροτουριστικός οδηγός του Κεμπέκ. Τον επόμενο χρόνο και έχοντας πραγματοποιηθεί οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Μόντρεαλ παρατηρείται μια σημαντική εισροή τουριστών, ακόμη και στις αγροτικές περιοχές, ενώ μέχρι και τη δεκαετία του ΄90 παρατηρείται μία συνεχής άνοδος του αγροτουρισμού. Την δεκαετία του 2000, η αγορά επεκτείνεται και παρατηρείται μια έκρηξη τοπικών προϊόντων που δημιουργήθηκαν από παραγωγούς, τεχνίτες και μεταποιητές και η αφθονία των τοπικών αγροδιατροφικών προϊόντων προωθούνταν όλο και περισσότερο από τους σεφ σε εκδηλώσεις, φεστιβάλ, χριστουγεννιάτικες αγορές κτλ.
Το 2004 δημιουργείται το πρώτο μονοπάτι γαστρονομίας στην περιοχή, το “Charlevoix’s Flavour Trail”, ενώ η Fédération des Agricotours μετατρέπεται στη σημερινή “Association de l’Agrotourisme et du Tourisme Gourmand du Québec” (AATGQ). Αποστολή της ένωσης είναι να εκπροσωπήσει, να αναπτύξει και να προωθήσει τον αγροτουρισμό και τον τουρισμό τροφίμων, βοηθώντας τις επιχειρήσεις, τους οργανισμούς μάρκετινγκ προορισμών και τους οργανισμούς του κλάδου να δουν τις δυνατότητες αυτού του τουριστικού προϊόντος.
Σταδιακά, εκτός από τους πολυάριθμους τεχνίτες και μεταποιητές που εμφανίστηκαν σε όλη την επαρχία (αποστακτήρια, βιοτεχνικές ζυθοποιίες, αρτοποιεία κ.λπ.), είχε επίσης αυξηθεί ο αριθμός των σεφ και των εστιατορίων που ήθελαν να προωθήσουν την τοπική γαστρονομία, τη φιλοσοφία ¨από τη φάρμα στο τραπέζι και την προσθήκη τοπικών προϊόντων στα μενού τους. Αποτέλεσμα της ανωτέρω τάσης ήταν, το 2012 το Υπουργείο Τουρισμού του Κεμπέκ να αναγνωρίσει την AATGQ ως την επίσημη κλαδική τουριστική ένωση για τον αγροτουρισμό και τον τουρισμό τροφίμων στο Κεμπέκ. Μάλιστα, το 2016, σε μια προσπάθεια να βοηθήσει στην ανάπτυξη της εμπειρίας των πελατών του τουρισμού στο Κεμπέκ, η AATGQ αρχίζει να προσφέρει υπηρεσίες υποστήριξης σε επιχειρήσεις στον τομέα των τροφίμων και του αγροτουρισμού και στους φορείς εκμετάλλευσης τουριστικών αξιοθέατων και υπηρεσιών.
Από το 2018 ο τουρισμός τροφίμων γίνεται σιγά σιγά ένα χαρακτηριστικό τουριστικό προϊόν για το Κεμπέκ και προωθείται μέσα από το πρόγραμμα “Local Flavors”. Τον επόμενο χρόνο η AATGQ σχεδιάζει το πρώτο Επαρχιακό Σχέδιο Δράσης για το Μέλλον του Επισιτιστικού Τουρισμού στο Κεμπέκ 2021-2024, το οποίο διαδέχεται το Σχέδιο Δράσης του 2024-2029 “Stratégie du tourisme gourmand au Québec” (Η στρατηγική του γκουρμέ τουρισμού του Κεμπέκ). Το τελευταίο αφορά στην προβολή αγροτουριστικών και γαστρονομικών εμπειριών με έμφαση στην ανάδειξη της τεχνογνωσίας των αγροτικών παραγωγών και των τεχνιτών από τους οποίους προέρχονται τα τοπικά προϊόντα του Κεμπέκ. Οι έξι άξονες προτεραιότητας του σχεδίου συνοψίζονται παρακάτω:
- Οργάνωση ενός συντονισμένου και αποτελεσματικού τομέα.
- Ισχυροί και διακριτικοί περιφερειακοί τομείς.
- Ελκυστική στρατηγική τοποθέτησης για ένα γκουρμέ Κεμπέκ.
- Δομημένες, ποικίλες και ποιοτικές εμπειρίες.
- Διεπιστημονική υποστήριξη για επιχειρήσεις.
- Υπεύθυνος και βιώσιμος γκουρμέ τουρισμός.
Παράλληλα με τα ανωτέρω σχέδια, το Υπουργείο Διεθνών Σχέσεων και Γαλλοφωνίας του Κεμπέκ δημοσίευσε το Σχέδιο Δράσης 2022-2025 για τη “Διεθνή Προώθηση του Αγροτουρισμού και του Επισιτιστικού Τουρισμού”, γνωστό και ως “Le monde à notre table” (Ο κόσμος στο τραπέζι μας), στοχεύοντας να αυξήσει το προφίλ του Κεμπέκ ως γαστρονομικού και αγροτουριστικού προορισμού και έτσι να προσελκύσει έναν αυξανόμενο αριθμό διεθνών τουριστών.
Σήμερα, στο πλαίσιο όλων των ανωτέρω διεργασιών, η AATGQ δημιουργήσει τη νέα ταυτότητα και ιστοσελίδα της “Terroir et Saveurs du Québec” (Τόποι και Γεύσεις του Κεμπέκ), στην οποία προβάλλονται αυθεντικές εμπειρίες αγροτικού και γαστρονομικού τουρισμού. Οι εμπειρίες που έχουν σχεδιαστεί και προωθούνται στους επισκέπτες είναι οι παρακάτω:
Table ChampêtreTM farms: προωθούνται επιχειρήσεις που προσφέρουν εμπειρίες γαστρονομίας βασισμένες στη φιλοσοφία “από την φάρμα στο τραπέζι”. Στο πλαίσιο αυτών των εμπειριών, αγροκτήματα που διαθέτουν την πιστοποίηση Table ChampêtreTM παρασκευάζουν γεύματα βασισμένα κυρίως σε προϊόντα που καλλιεργούνται ή εκτρέφονται σε αυτά και συμπληρώνονται με τοπικά προϊόντα του Κεμπέκ. Έπειτα προετοιμάζονται και σερβίρονται σε ένα σπίτι ή παράρτημα του αγροκτήματος.
Pick-your-own: προωθούνται φάρμες στις οποίες ο επισκέπτης μπορεί να αγοράσει τοπικά προϊόντα, να συναντήσει τον αγρότη της φάρμας ή και απλώς να απολαύσει την ύπαιθρο δοκιμάζοντας φρέσκα φρούτα και λαχανικά. Στο πλαίσιο αυτής της εμπειρίας δίνεται η ευκαιρία στον επισκέπτη να εκτιμήσει όλη τη δουλειά και την τεχνογνωσία που συνεπάγεται η καλλιέργεια ποιοτικών πρώτων υλών. Μάλιστα, πολλά αγροκτήματα διαθέτουν ερμηνευτικά πάνελ ή διαδραστικές εφαρμογές με πληροφορίες για τα προϊόντα που καλλιεργούν στις εγκαταστάσεις τους, καθώς και ποικιλία από εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες.
Go on a guided tour: προωθούνται ξεναγήσεις με σκοπό την ανακάλυψη της τεχνογνωσίας των παραγωγών και των τεχνιτών του Κεμπέκ. Περιηγήσεις σε εκτάσεις ζαχαρότευτλων, κτηνοτροφικές φάρμες με βίσωνες ή αλπακά, μικροζυθοποιείες, αποστακτήρια, τυροκομεία αποτελούν ενδεικτικές εμπειρίες.
Eat local: προωθούνται τοπικά εστιατόρια που κατέχουν πιστοποίηση “Tables aux Saveurs du TerroirTM. Σε αυτά, πάνω από το 50% του μενού τους αποτελείται από τοπικά προϊόντα του Κεμπέκ και βασίζονται στην φιλοσοφία του «ντόπιου φαγητού».
Commented tasting: προωθούνται καθοδηγούμενες γευσιγνωσίες βοηθώντας τον επισκέπτη να γνωρίσει καλύτερα το τοπικό προϊόν και εμπλουτίζοντας περισσότερο την εμπειρία του.
Grape harvest: προωθούνται οινοποιεία και εμπειρίες στους αμπελώνες του Κεμπέκ όπως, συμμετοχή στην συλλογή σταφυλιών και σε δραστηριότητες τρύγου, καθώς και άλλες δράσεις όπως γεύματα πικνίκ στους αμπελώνες, γευσιγνωσία κρασιού, επισκέψεις VIP κτλ.
Farm activities: προωθούνται εμπειρίες σε φάρμες του Κεμπέκ. Απευθυνόμενες κυρίως σε οικογένειες, αποτελούν μια ευκαιρία για τα νήπια έως τους έφηβους να γνωρίσουν τον κόσμο της γεωργίας. Οι εμπειρίες περιλαμβάνουν δραστηριότητες όπως φροντίδα και τάισμα ζώων, βόλτες με άλογα ή αλπακά, εισαγωγή στην κλώση μαλλιού, μαθήματα κουρέματος, συλλογή φρέσκων αυγών, εμπειρία μιας μέρας στη ζωή ενός αγρότη κτλ.
Sugar shack: προωθούνται εμπειρίες στις λεγόμενες “ζαχαροκαλύβες” του Κεμπέκ. Η άνοιξη είναι η εποχή του χρόνου που πραγματοποιείται η παραδοσιακή συγκομιδή του σφενδάμου. Παραδοσιακά, στις ζαχαροκαλύβες μετατρέπονταν ο χυμός του σφενδάμου σε σιρόπι. Σήμερα, οι καλύβες αυτές προσφέρουν φαγητό στους επισκέπτες και όλα τα μενού περιλαμβάνουν προϊόντα σφενδάμου. Ακόμη, πολλές από αυτές προσφέρουν ποικιλία δραστηριοτήτων, όπως βόλτες με έλκηθρο ή τρακτέρ, πεζοπορία, παραδοσιακή μουσική, χορό κτλ.
Παράλληλα με τις ανωτέρω εμπειρίες προβάλλονται 44 θεματικές διαδρομές, οι οποίες περιλαμβάνουν στάσεις σε αξιοθέατα και τοπικές επιχειρήσεις. Για κάθε διαδρομή δίνονται πληροφορίες για τα χιλιόμετρα, τις απαιτούμενες ημέρες, την προτεινόμενη περίοδο επίσκεψης, τις ομάδες στις οποίες απευθύνονται κτλ.
Σήμερα, η AATGQ αριθμεί 249 επιχειρήσεις και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα, από παραγωγούς αγροτικών προϊόντων (αμπελώνες, αγροκτήματα, τυροκομεία, εργοστάσια μηλίτη, οινοποιεία κλπ.), βιοτέχνες μεταποιητές (μικροζυθοποιεία, αποστακτήρια, εργοστάσια σοκολάτας, αρτοποιεία κλπ.), καταστήματα πώληση τοπικών προϊόντων μέχρι εγκαταστάσεις που προσφέρουν τοπική κουζίνα.
Για να ενταχθεί μία επιχείρηση στο δίκτυο μελών της AATGQ πρέπει να πληροί δύο κριτήρια: να είναι επισκέψιμη και να προωθεί το terroir του Κεμπέκ. Επίσης είναι σημαντικό να συμφωνεί με τη φιλοσοφία της ένωσης, η οποία αποτυπώνεται σε ένα περιεκτικό κείμενο. Κάθε επιχείρηση – μέλος μπορεί να επιλέξει έναν από τους τρεις διαθέσιμους τρόπους συνδρομής (basic, premium, premium visibility), ανάλογα με τις υπηρεσίες που θέλει να της προσφέρονται, ενώ για ενώσεις και οργανισμούς υπάρχει μία προκαθορισμένη ετήσια συνδρομή.
Η ένωση, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων που αφορά τα μέλη της προσφέρει:
- ενημέρωση για τον αγροτουρισμό και τον τουρισμό τροφίμων,
- πληροφορίες για εκπαιδευτικά προγράμματα και προγράμματα βοήθειας,
- παρουσίαση βέλτιστων πρακτικών, μελετών, ερευνών και
- προσφορά υπηρεσιών υποστήριξης.
Οι υπηρεσίες υποστήριξης περιλαμβάνουν α) συμβουλευτική, β) αναφορές με συστάσεις και ιδέες και γ) εξατομικευμένη καθοδήγηση στον σχεδιασμό των παρακάτω θεματικών πεδίων:
- Ξεναγήσεις και διαδρομές
- Εξυπηρέτηση πελατών
- Τουριστικά πακέτα
- Φιλοξενία groups και σχεδιασμός τουριστικών πακέτων
- Επιχειρηματική δικτύωση
- Ενσωμάτωση και προώθηση του τοπικού terroir στο μενού σας
- Σχεδιασμός και δημιουργία γκουρμέ εκδηλώσεων
Που εφαρμόζεται;
Οι δράσεις της Association de l’Agrotourisme et du Tourisme Gourmand du Québec απευθύνονται άμεσα στους επισκέπτες του Κεμπέκ που επιθυμούν να γνωρίσουν την γαστρονομική και αγροτική παράδοση του. Έμμεσα απευθύνεται στους επιχειρηματίες της περιοχής που θέλουν να βελτιώσουν και να αναδείξουν τα υψηλής ποιότητας τοπικά προϊόντα τους μέσα από ποικίλες δράσεις και καλά σχεδιασμένες εμπειρίες.
Πότε εφαρμόστηκε;
Η Association de l’Agrotourisme et du Tourisme Gourmand du Québec ιδρύθηκε το 1975.
Αποτελέσματα
Το 2024, η AATGQ σε συνεργασία με την LJM Conseil διεξήγαγε μια έρευνα επιχειρήσεων σχετικά με τα αποτελέσματα της τουριστικής περιόδου. Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν ότι ο τομέας του αγροτουρισμού και του γκουρμέ τουρισμού στο Κεμπέκ είχε άλλη μια καλή σεζόν και συνεχίζει να διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στην τουριστική του βιομηχανία. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, το 85% των επιχειρήσεων δήλωσε πολύ ή αρκετά ικανοποιημένο από την τουριστική περίοδο του 2024, σημειώνοντας σημαντική αύξηση σε σύγκριση με το 2023 (75%). Αυτή η εξέλιξη συνοδεύεται από σημαντική μείωση του αριθμού των ερωτηθέντων που δεν είναι ήταν ικανοποιημένοι, από 21% το 2023 σε 11% το 2024. Επίσης, το 51% των επιχειρήσεων ανέφερε αύξηση στην επισκεψιμότητα, σε σύγκριση με το 2023 και το 50% ανέφερε αύξηση στα έσοδα του.
Πληροφορίες
Η επίσημη σελίδα της Association de l’Agrotourisme et du Tourisme Gourmand du Québec είναι: https://terroiretsaveurs.com/en/