Τίτλος – επωνυμία
Visit Napa Valley
Πεδίο εφαρμογής / τομέας / κλάδος
Οινοτουρισμός
Χώρα / Περιοχή
ΗΠΑ, Καλιφόρνια – Napa Valley
Γιατί είναι καλή πρακτική;
Η περίπτωση διαχείρισης του οινοτουρισμού στην κομητεία της Napa Valley αποτελεί μία καλή πρακτική καθώς, ενώ δεν θεωρείται μία περιοχή με μακρόχρονη οινική ιστορία και παράδοση, έχει καταστεί ένας κορυφαίος οινικός προορισμός για τους λάτρεις του κρασιού παγκοσμίως. Βασιζόμενη στην προώθηση και προσφορά πληθώρας οινοτουριστικών εμπειριών και στην ισχυρή προσπάθεια μάρκετινγκ, η κομητεία της Napa Valley, κύριος πρεσβευτής του οινοτουρισμού της κοιλάδας, δημιουργεί μία ισχυρή οινική ταυτότητα όμοια με αυτές των παραδοσιακά ιστορικών προορισμών κρασιού της Ευρώπης (Γαλλία, Ισπανία και Ιταλία).
Πώς εφαρμόζεται;
Η παραγωγή κρασιού στις Ηνωμένες Πολιτείες ξεκινάει από τον 16ο αιώνα, όταν Γάλλοι άποικοι άρχισαν να καλλιεργούν αμπελώνες στην περιοχή της Φλόριντα. Παρόλ΄ αυτά, η παραγωγή κρασιού ξεκίνησε να εδραιώνεται από τον 17ο και τον 18ο αιώνα και παρά τις σημαντικές προκλήσεις που αντιμετώπισε στις αρχές του 20ου, άρχισε και πάλι να ανακάμπτει τις δεκαετίες του 1960 και του 1970. Εκείνη την περίοδο, μία νέα γενιά οινοποιών στην Καλιφόρνια, επικεντρώθηκε στη βελτίωση της ποιότητας των κρασιών τους, θέτοντας τις βάσεις για την αναγέννηση της αμερικανικής παραγωγής κρασιού.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η οινοτουριστική ανάπτυξη των ΗΠΑ, δεδομένης της έλλειψης μακρόχρονης ιστορίας στον αμπελοοινικό τομέα (σε αντίθεση με την Ευρώπη), βασίστηκε κυρίως στα γραφικά τοπία αμπελώνων και στις οινικές εμπειρίες που αναπτύχθηκαν στα οινοποιεία, κάνοντάς τα πιο ελκυστικά στους επισκέπτες. Για τον λόγο αυτό σήμερα, πολλά οινοποιεία προσφέρουν μία ποικιλία εμπειριών, από ξεναγήσεις σε αμπελώνες και γευσιγνωσίες μέχρι εργαστήρια εκπαίδευσης κρασιού και ειδικές εκδηλώσεις. Αυτή η ανάπτυξη στον οινοτουρισμό όχι μόνο παρείχε μια πρόσθετη ροή εσόδων για τα οινοποιεία, αλλά συνέβαλε επίσης στην προώθηση της αμερικανικής οινικής κουλτούρας.
Ορόσημο στην οινική παραγωγή και παράγοντας αναζωπύρωσης της βιομηχανίας κρασιού των ΗΠΑ ήταν η ίδρυση των “Αμερικανικών Αμπελουργικών Περιοχών” (AVA) το 1980, οι οποίες είναι χαρακτηρισμένες αμπελουργικές περιοχές με διαφορετικά γεωγραφικά και κλιματικά χαρακτηριστικά. Το σύστημα AVA απαριθμεί σήμερα 267 AVA (περιοχές ΠΟΠ) σε όλη τη χώρα, με τις περισσότερες να βρίσκονται στην Καλιφόρνια.
Σήμερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πάνω από 390.000 εκτάρια αμπελώνων που κατανέμονται και στις 50 πολιτείες, με την Καλιφόρνια να είναι υπεύθυνη για το 85% της παραγωγής κρασιού στις ΗΠΑ. Οι πιο διάσημες οινοπαραγωγικές περιοχές της πολιτείας είναι η κοιλάδα Napa (Napa Valley) και η κομητεία Sonoma. Η Napa Valley βρίσκεται στη Βόρεια Καλιφόρνια και είναι γνωστή για τα υψηλής ποιότητας κρασιά και τα τοπία της, προσελκύοντας εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο. Οι αμπελώνες της κοιλάδας καλύπτουν περίπου 18.623 εκτάρια, με περισσότερες από 40 ποικιλίες σταφυλιού. Η οινοποιία της Napa Valley χαρακτηρίζεται από την ισχυρή οικογενειακή επιχειρηματική της δομή, με το 95% των 475 οινοποιείων της περιοχής να είναι οικογενειακά, ενώ το 1981 αναγνωρίστηκε επίσημα ως Αμερικανική Αμπελουργική Περιοχή (AVA) με 16 υποπεριοχές AVA.
Παρά την ανάπτυξη του οινοτουρισμού, οι ΗΠΑ δεν διαθέτουν έναν κεντρικό οργανισμό υπεύθυνο για τη διαχείριση ή την προώθηση του οινοτουρισμού σε εθνικό επίπεδο. Το Εθνικό Γραφείο Ταξιδιών και Τουρισμού (NTTO), υπό το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ, είναι υπεύθυνο για τη γενική προώθηση του ταξιδιού και του τουρισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες και δεν υπάρχει συγκεκριμένη εθνική στρατηγική για την προώθηση του οινοτουρισμού. Στην περίπτωση της Napa Valley, ο οινοτουρισμός αποτελεί περιφερειακή υπόθεση και συγκεκριμένα εποπτεύεται από το “Visit Napa Valley”, τον επίσημο οργανισμό μάρκετινγκ προορισμών της κομητείας. Αν και δεν υπάρχει επίσημο περιφερειακό σχέδιο ή στρατηγική που να επικεντρώνεται ειδικά στον οινοτουρισμό, το Visit Napa Valley εργάζεται για να τοποθετήσει την περιοχή ως κορυφαίο οινικό προορισμό μέσω του μάρκετινγκ και των προσπαθειών συνεργασίας με τοπικούς φορείς όπως είναι οι “Napa Valley Vintners” (εμπορική ένωση οινοποιών) και “Napa Valley Grapegrowers” (ένωση αμπελουργών).
Στο πλαίσιο του μάρκετινγκ και της προώθησης του οινοτουρισμού, ο επίσημος ιστότοπος του Visit Napa Valley διαθέτει μια ειδική ενότητα για τον οινοτουρισμό, προσφέροντας πληροφορίες για την αμπελοοινική ιστορία, τις ποικιλίες σταφυλιού και τις περιοχές AVA της κοιλάδας. Επιπλέον παρουσιάζει τα οινοποιεία και τις υπηρεσίες τους, τους χώρους γευσιγνωσίας και τους χώρους που προσφέρουν μαθήματα οινογευσίας και μαγειρικής, τις οινοτουριστικές υπηρεσίες που προσφέρονται (πχ. πολυτελή αυτοκίνητα, μηχανές, sidecars, πικ νικ, διοργάνωση εκδηλώσεων κτλ.), καθώς και τις υπηρεσίες αποστολής δεμάτων με κρασιά (για όσους επιθυμούν να αγοράσουν κρασιά και να τα στείλουν με ασφάλειας στον τόπο τους). Επιπλέον, προωθούνται συνοδευτικές δραστηριότητες όπως αθλητικές (πεζοπορία, ποδηλασία, γκολφ κτλ.), ευεξίας και άλλες πιο ιδιαίτερες (πχ. περιήγηση με αερόστατο). Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι ο επισκέπτης μπορεί να αγοράσει διαδικτυακά την υπηρεσία που επιθυμεί στον ίδιο ιστότοπο. Οι περισσότερες από τις ανωτέρω πληροφορίες αποτυπώνονται σε έναν λεπτομερή χάρτη διευκολύνοντας περισσότερο τον επισκέπτη. Επιπλέον, παρέχονται συνοδευτικές πληροφορίες όπως προτάσεις για διαμονή, φαγητό και 14 θεματικές διαδρομές (πχ. pet friendly, LGBTQ+, για παιδιά, για τους λάτρεις της τέχνης, για γυναικείες ή ανδρικές παρέες, για ομαδικά tours ή επισκέπτες που ταξιδεύουν μόνοι τους κτλ.).
Στο πλαίσιο εξατομικευμένων υπηρεσιών, δίνεται η δυνατότητα στον επισκέπτη να επιλέξει ανάμεσα σε 8 τύπους οινοποιείων (πχ. οικολογικά, περιπετειώδη, VIP κτλ.) και ανάλογα με τον τύπο που επιθυμεί, του δίνονται οι αντίστοιχες προτάσεις οινοποιείων. Επιπλέον δίνονται και κάποιες πρακτικές συμβουλές στους επισκέπτες προκειμένου να μην βρεθούν εκτεθειμένοι κατά τη διάρκεια μίας οινικής εμπειρίας. Ενδεικτικά αναφέρεται η προ-κράτηση της επίσκεψης του επισκέπτη και η προσφορά tip (θεωρείται πολύ σημαντική και γίνεται αναφορά σε ενδεικτικά ποσά).
Σημαντική είναι και η προσπάθεια του Visit Napa Valley στην προώθηση βιώσιμων πρακτικών στον οινοτουρισμό. Ήδη από το 1968 η Napa Valley ορίστηκε ως το πρώτο γεωργικό καταφύγιο των Ηνωμένων Πολιτειών, το οποίο προστατεύεται και διατηρείται. Σήμερα, ωστόσο γίνονται και άλλες δράσεις προς την κατεύθυνση της προστασίας. Αρχικά προωθούνται τα οινοποιεία που κατέχουν το σήμα Napa Green Winery, μία πιστοποίηση της ένωσης Napa Valley Vintners, η οποία επικυρώνει τις βιώσιμες πρακτικές που ακολουθούνται από τα οινοποιεία της περιοχής, από την ενεργειακή απόδοση και το νερό μέχρι την κοινωνική ισότητα και τη δράση για το κλίμα. Τα οινοποιεία αυτά προβάλλονται στην επίσημη ιστοσελίδα του Visit Napa Valley μαζί με προτάσεις eco-friendly διαμονής. Σήμερα υπάρχουν περισσότερα από 90 πιστοποιημένα οινοποιεία Napa Green, που αντιπροσωπεύουν το 40% όλων των πιστοποιημένων βιώσιμων οινοποιείων στην Καλιφόρνια και το 34% όλων των πιστοποιημένων βιώσιμων οινοποιείων στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Επίσης, στην ιστοσελίδα προβάλλονται και οι οινικές πεζοπορικές ή ποδηλατικές διαδρομές, ως ήπιες τουριστικές εμπειρίες που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον και τη φύση. Μάλιστα, η Napa Valley Vine Trail Coalition, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός έχει ολοκληρώσει μέχρι σήμερα 12,5 μίλια ενός συστήματος μονοπατιών πεζοπορίας/ποδηλασίας που εκτείνεται από την πόλη της Napa βόρεια έως το Yountville. Ο οργανισμός αυτός εργάζεται για την κατασκευή 47μιλίων μονοπατιού ελεύθερης πρόσβασης που θα διατρέχει όλο το μήκος της κοιλάδας.
Επιπλέον, στο πλαίσιο ευαισθητοποίησης του επισκέπτη και την ανάπτυξη ενός περισσότερο υπεύθυνου τουρισμού, το Visit Napa Valley παροτρύνει τον επισκέπτη:
- να θαυμάσει από μακριά τους αμπελώνες και να μην περπατήσει σε αυτούς, καθώς είναι ένα ευαίσθητο οικοσύστημα (εκτός αν γίνει στο πλαίσιο μιας οινικής περιήγησης),
- να αγοράσει τοπικά προϊόντα υποστηρίζοντας τους τοπικούς καλλιεργητές,
- να αποφύγει τη χρήση πλαστικής σακούλας,
- να περπατήσει μόνο στα σηματοδοτημένα μονοπάτια προκειμένου να προστατέψει τα ευαίσθητα και άγρια οικοσυστήματα,
- να αποφύγει τη χρήση ΙΧ οχήματος και να προτιμήσει το ποδήλατο ή το περπάτημα και
- να μην αφήνει απορρίμματα.
Στην περίπτωση διαμονής του σε κάποιο κατάλυμα τον παροτρύνει:
- να μην απαιτεί την καθημερινή αλλαγή λευκών ειδών,
- να διαχωρίζει τα σκουπίδια του και να τα ανακυκλώνει,
- να φέρνει δικό του επαναχρησιμοποιούμενο μπουκάλι νερού και
- να ενημερώνεται από το κατάλυμα για τις πρακτικές βιωσιμότητας που ακολουθεί.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι ο οργανισμός Visit Napa Valley κάνει μία σημαντική προσπάθεια προκειμένου να διασφαλιστεί η προσβασιμότητα σε ΑμεΑ. Στο πλαίσιο αυτό ο ιστότοπος προσφέρει την απαραίτητη τεχνολογία προκειμένου οι πληροφορίες του να είναι προσβάσιμες σε όλους.
Πού εφαρμόζεται;
Η προσπάθεια προώθησης και προβολής του οινοτουρισμού στην περιοχή της Napa Valley της Καλιφόρνιας και οι πρωτοβουλίες διαχείρισής του από την αντίστοιχη κομητεία, αφορούν άμεσα τους επισκέπτες της περιοχής και ιδιαίτερα αυτούς που θέλουν να βιώσουν μία οινική εμπειρία στον πιο δημοφιλή οινικό προορισμό των ΗΠΑ.
Πότε εφαρμόστηκε;
Ο οργανισμός “Visit Napa Valley” ιδρύθηκε το 1990.
Αποτελέσματα
Η αποτελεσματικότητα των δράσεων του Visit Napa Valley αποτυπώνεται σε έρευνα της, για το 2023, σύμφωνα με την οποία, η περιοχή υποδέχτηκε συνολικά 3,7 εκατομμύρια επισκέπτες και η τουριστική βιομηχανία έφερε 107,5 εκατομμύρια δολάρια έσοδα (αύξηση 26% από το 2018). Οι επισκέπτες ξόδεψαν 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια για την υποστήριξη τοπικών επιχειρήσεων, ενώ οι άμεσες δαπάνες επισκεπτών αυξήθηκαν κατά 13% από το 2018. Το 90% των τουριστών είναι από τις ΗΠΑ και μόλις το 10% από το εξωτερικό. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η τουριστική βιομηχανία έρχεται δεύτερη μετά τη βιομηχανία κρασιού, υποστηρίζοντας περίπου 16.000 θέσεις εργασίας στην κοινότητα.
Ο οινοτουρισμός αποτελεί την κύρια δραστηριότητα των τουριστών, καταλαμβάνοντας το 79% των υπόλοιπων δραστηριοτήτων (φαγητό, αγορές κτλ.). Ο μέσος όρος επισκέψεων σε οινοποιεία είναι οι 3 επισκέψεις και σε αυτόνομους χώρους γευσιγνωσιών οι 2.
Πληροφορίες
Η επίσημη ιστοσελίδα του οργανισμού “Visit Napa Valley” είναι: https://www.visitnapavalley.com/
