Τίτλος – Επωνυμία
Yellowstone National Park
Πεδίο εφαρμογής / τομέας / κλάδος
Τουριστική διαχείριση Εθνικού Πάρκου
Χώρα / Περιοχή
ΗΠΑ, Wyoming, Montana και Idaho
Γιατί είναι καλή πρακτική;
Το Yellowstone National Park θεωρείται ένα καλό παράδειγμα τουριστικής διαχείρισης εθνικού πάρκου, καθώς η διαχείρισή του επικεντρώνεται στην επίτευξη ισορροπίας μεταξύ της προστασίας του περιβάλλοντος και της αναψυχής των επισκεπτών. Το Yellowstone συνδυάζει την προστασία του φυσικού του κεφαλαίου με την ικανοποίηση των αναγκών των επισκεπτών, αποτελώντας ένα βιώσιμο μοντέλο για την τουριστική διαχείριση εθνικών πάρκων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Πως εφαρμόζεται;
Το Yellowstone National Park, είναι το πρώτο και πιο φημισμένο εθνικό πάρκο στον κόσμο. Βρίσκεται στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, κυρίως στην πολιτεία του Wyoming, ενώ εκτείνεται και σε τμήματα των Montana και Idaho. Το πάρκο είναι γνωστό για τα γεωθερμικά του φαινόμενα, όπως οι θερμές πηγές και οι θερμοπίδακες του. Το τοπίο του περιλαμβάνει επιβλητικά βουνά, δάση, λίμνες και ποτάμια και φιλοξενεί ποικιλία ειδών άγριας ζωής.
Στο πλαίσιο της τουριστικής του διαχείρισης, το Yellowstone National Park προσφέρει πολλές ευκαιρίες για δραστηριότητες στη φύση, που συνδυάζουν την περιπέτεια, την εκπαίδευση και την επαφή με τη φύση δίνοντας τη δυνατότητα στον επισκέπτη να γνωρίσει από κοντά έναν τόπο με μεγάλη οικολογική και γεωλογική σημασία. Ταυτόχρονα, οι δραστηριότητές αυτές προάγουν τη βιωσιμότητα και τον σεβασμό προς το περιβάλλον. Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω:
- Πεζοπορία και Εξερεύνηση Μονοπατιών
- Παρατήρηση Άγριας Ζωής
- Εξερεύνηση Γεωθερμικών Περιοχών
- Ψάρεμα (Προσφέρονται συγκεκριμένες περιοχές που επιτρέπεται το ψάρεμα και οι επισκέπτες πρέπει να έχουν την απαιτούμενη άδεια).
- Camping (Προσφέρονται αρκετές περιοχές για κατασκήνωση, από οργανωμένα κάμπινγκ με όλες τις ανέσεις, μέχρι πιο απομονωμένα σημεία για μια αυθεντική εμπειρία στην άγρια φύση).
- Εξερεύνηση με Όχημα
- Εκπαίδευση και Εκδρομές (Προσφέρονται εκπαιδευτικά προγράμματα και εκδρομές με ειδικούς οδηγούς που εξηγούν τα φυσικά χαρακτηριστικά του πάρκου, τη γεωλογία, τα οικοσυστήματα, και τις προσπάθειες προστασίας του. Οι ερμηνευτές οργανώνουν συχνά δραστηριότητες για παιδιά και οικογένειες, όπως παιχνίδια και θεματικές εκδρομές γύρω από τη φύση).
- Φωτογραφία και Ζωγραφική
- Χειμερινές Δραστηριότητες (Προσφέρονται δραστηριότητες όπως σκι αντοχής, πεζοπορία με χιονοπέδιλα και εκδρομές με snowmobile).
- Κατάδυση και Εξερεύνηση Υποβρύχιων Περιοχών (Προσφέρονται δραστηριότητες καταδύσεων σε συγκεκριμένες περιοχές όπου επιτρέπεται η εξερεύνηση των υποβρύχιων γεωθερμικών περιοχών).
Παρά την ποικιλία προσφερόμενων τουριστικών δραστηριοτήτων, το Yellowstone National Park θεωρείται ένα από τα καλύτερα παραδείγματα τουριστικής διαχείρισης εθνικού πάρκου λόγω της ισχυρής ισορροπίας που διατηρεί μεταξύ προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και της προσέλκυσης επισκεπτών. Οι τρόποι με τους οποίους επιτυγχάνεται αυτό αναφέρονται παρακάτω:
Διαδρομές και Ζώνες Περιορισμένης Πρόσβασης: Πολλές περιοχές του πάρκου είναι προσβάσιμες μόνο μέσω προκαθορισμένων μονοπατιών και διαδρομών για πεζοπορία, προκειμένου να περιοριστεί η όχληση των φυσικών τοπίων και των άγριων ζώων. Ειδικά για τις γεωθερμικές περιοχές (όπως οι θερμοπίδακες), οι επισκέπτες πρέπει να παραμένουν στους καθορισμένους δρόμους και μονοπάτια.
Διαχείριση Ροών Επισκεπτών: Το Yellowstone έχει καθορίσει όρια για τον αριθμό των επισκεπτών σε συγκεκριμένες περιοχές, μειώνοντας την υπερσυσσώρευση και αποτρέποντας την υπερβολική πίεση στο οικοσύστημα. Αυτό γίνεται μέσω της ρύθμισης των εισιτηρίων και της χωροθέτησης των επισκέψεων σε περιοχές με χαμηλότερη περιβαλλοντική ευαισθησία. Συγκεκριμένα, οι περισσότεροι από τους χώρους του πάρκου είναι δωρεάν για επίσκεψη, ωστόσο ορισμένοι απαιτούν πάσο εισόδου ή και κράτηση για αποφυγή της συσσώρευσης επισκεπτών. Επιπλέον, σε πολυσύχναστες εισόδους του πάρκου, η πληρωμή του εισιτηρίου γίνεται μόνο με κάρτα και όχι με μετρητά προκειμένου να αποφευχθεί η τουριστική πίεση στις εισόδους.
Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση: Το πάρκο παρέχει στους επισκέπτες πλήθος εκπαιδευτικών προγραμμάτων, εκθέσεων και ερμηνευτικών προγραμμάτων για την κατανόηση του οικοσυστήματος και των κινδύνων που απειλούν τη φύση. Αυτό βοηθά στην ενίσχυση της συνείδησης και της υπευθυνότητας των τουριστών.
Διατήρηση Φυσικών Πόρων: Το πάρκο εφαρμόζει αυστηρούς κανονισμούς για την προστασία των φυσικών πόρων του, όπως οι γεωθερμικές περιοχές και τα ενδημικά είδη. Αυτοί οι κανονισμοί συνδυάζονται με περιορισμούς σχετικά με τις δραστηριότητες όπως το κάμπινγκ και την εξερεύνηση.
Ενίσχυση Τοπικής Οικονομίας: Το πάρκο ενισχύει την τοπική οικονομία, δημιουργώντας θέσεις εργασίας στον τομέα του τουρισμού, ενώ παράλληλα εξασφαλίζει ότι η αύξηση των τουριστών δεν επιβαρύνει το περιβάλλον ή τις υποδομές. Επιπλέον, προσφέρονται χειμερινές δραστηριότητες, οι οποίες βοηθούν να διαχυθεί η τουριστική ροή σε όλη τη διάρκεια του χρόνου, αποφεύγοντας την υπερφόρτωση κατά τη θερινή περίοδο.
Ανάπτυξη Συνεργασιών με Την Τοπική Κοινότητα: Το πάρκο συνεργάζεται με τοπικούς φορείς, καταστήματα και ξενοδοχεία για να προωθήσει τον αειφόρο τουρισμό και οι τοπικές κοινότητες ωφελούνται από την τουριστική δραστηριότητα.
Έρευνες και Παρακολούθηση: Το πάρκο επενδύει σε έρευνες και παρακολούθηση του περιβάλλοντος, ώστε να κατανοεί τις επιπτώσεις του τουρισμού και να προσαρμόζει τη διαχείριση σύμφωνα με τις ανάγκες του οικοσυστήματος και της βιωσιμότητας του.
Πέραν των ανωτέρω, το πάρκο εφαρμόζει συγκεκριμένες πρακτικές βιωσιμότητας προκειμένου να διασφαλίσει την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την αρμονική συνύπαρξη τουριστών και οικοσυστήματος. Ενδεικτικά αναφέρονται:
- Χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας: Το πάρκο έχει επενδύσει σε πράσινες τεχνολογίες, όπως η εγκατάσταση ηλιακών πάνελ σε κάποιες από τις υποδομές του, προκειμένου να μειώσει την εξάρτησή του από μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
- Ανακύκλωση και Μείωση Απορριμμάτων: Εφαρμογή αυστηρού συστήματος ανακύκλωσης και διαχείρισης αποβλήτων, με σκοπό να μειωθεί η ρύπανση και να ενθαρρυνθεί η ανακύκλωση από τους επισκέπτες.
- Ορθολογική Χρήση Νερών: Λαμβάνονται πρωτοβουλίες για την αποτελεσματική χρήση νερού, όπως η μείωση της κατανάλωσης νερού στις υποδομές του πάρκου και η προώθηση του σωστού τρόπου χρήσης από τους επισκέπτες.
- Προστασία των Γεωθερμικών Περιοχών: Για την προστασία των μοναδικών γεωθερμικών συστημάτων, όπως τα θερμά ιαματικά λουτρά και τους θερμοπίδακες, το πάρκο έχει θέσει αυστηρούς κανονισμούς σχετικά με την προσέγγιση των επισκεπτών.
- Αναδάσωση και Αποκατάσταση Εδαφών: Το πάρκο έχει αναπτύξει προγράμματα για την αποκατάσταση περιοχών που έχουν υποστεί ζημιά από υπερβολικό τουρισμό ή φυσικές καταστροφές, όπως πυρκαγιές. Ένα από τα παραδείγματα είναι η αναδάσωση περιοχών που επηρεάζονται από πυρκαγιές, για να αποκατασταθεί η φυσική βλάστηση.
- Διαχείριση Αποδημητικών Ζώων και Υποδομών για Εγκατάσταση: Το πάρκο εφαρμόζει στρατηγικές διαχείρισης για να προστατεύσει την άγρια ζωή, όπως η μελέτη και η παρακολούθηση του πληθυσμού των ζώων και η προστασία των περιοχών που χρησιμοποιούν για να αναπαραχθούν ή να περάσουν τον χειμώνα.
- Προώθηση Υπεύθυνης Συμπεριφοράς: Οι επισκέπτες ενημερώνονται για την ανάγκη να μην αφήνουν σκουπίδια πίσω τους, να διατηρούν ασφαλείς αποστάσεις από τα ζώα και να σέβονται τους κανονισμούς του πάρκου.
Τέλος, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το πάρκο προσφέρει εγκαταστάσεις, προγράμματα και υπηρεσίες προσβάσιμες για επισκέπτες αλλά και εργαζόμενους με αναπηρίες, συμβάλλοντας στην συμπερίληψη.
Που εφαρμόζεται;
Το Yellowstone National Park απευθύνεται σε όλους όσους επιθυμούν να γνωρίσουν ένα μεγάλο σε σημασία και έκταση Εθνικό Πάρκο που προσφέρει ποικιλία δραστηριοτήτων στη φύση. Ακόμη, λόγω της γεωλογικής, βιολογικής και οικολογικής του σημασίας, αποτελεί κέντρο έρευνας για ερευνητές από όλο τον κόσμο, όπου το επισκέπτονται για να μελετήσουν τα οικοσυστήματα του πάρκου, τη γεωθερμική δραστηριότητα και την άγρια ζωή.
Πότε εφαρμόστηκε;
Το Yellowstone National Park ιδρύθηκε το 1872.
Αποτελέσματα
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία, το Yellowstone National Park παρουσίασε σημαντική αύξηση επισκεπτών το 2023. Συνολικά, το πάρκο υποδέχθηκε περίπου 4,5 εκατομμύρια επισκέπτες το 2023, σημειώνοντας αύξηση 37% σε σχέση με το 2022, όπου οι επισκέψεις ανήλθαν σε 3,29 εκατομμύρια. Ειδικότερα, τον Σεπτέμβριο του 2023, καταγράφηκαν 838.458 επισκέψεις, αύξηση 48% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2022 (567.587 επισκέψεις) και 21% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2019 (693.118 επισκέψεις).
Αυτή η αύξηση επισκεπτών το 2023 αποδίδεται σε διάφορους παράγοντες, όπως η βελτίωση των υποδομών του πάρκου, η αυξημένη προβολή του μέσω των μέσων ενημέρωσης και η γενικότερη τάση αύξησης του τουρισμού σε εθνικά πάρκα των ΗΠΑ.
Πληροφορίες
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι, σύμφωνα με τον αμερικανικό κανονισμό διαχείρισης των εθνικών πάρκων, το 80% των εσόδων του Yellowstone αξιοποιείται για βελτιώσεις του ίδιου του πάρκου, ενώ το υπόλοιπο 20% χρησιμοποιείται για να ωφεληθούν πάρκα που δεν εισπράττουν τέλη ή πάρκα που παράγουν μόνο ένα μικρό ποσό εσόδων. Μάλιστα, στο πλαίσιο διαφάνειας και ενημέρωσης του πολίτη και των επισκεπτών, στην επίσημη ιστοσελίδα του Yellowstone αναφέρονται συγκεκριμένα τα έργα που πραγματοποιούνται από τα έσοδα.
Η επίσημη ιστοσελίδα του Yellowstone National Park είναι: https://www.nps.gov/index.htm
