Αρχαία Λάππα

Η αρχαία Λάππα ήταν χτισμένη στο σημείο όπου σήμερα βρίσκεται το κεφαλοχώρι Αργυρούπολη Ρεθύμνου, σε μια καταπράσινη και εύφορη περιοχή την οποία διατρέχουν δύο ποτάμια. Η επικράτειας της απλωνόταν στο σημερινό Ρέθυμνο, τον Αποκώρονα, τον Άγιο Βασίλειο και τα Σφακιά. Λιμάνια της ήταν η Υδραμία (σημερινά Δράμια) στα βόρεια και ο Φοίνικας (κοντά στο Λουτρό Σφακίων) στο Λιβυκό πέλαγος. Η πόλη αν και υπήρχε από τα Γεωμετρικά τουλάχιστον χρόνια, γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή της κατά τα Ελληνιστικά και κυριώς κατά τα Ρωμαϊκά χρόνια. Κατά το μύθο ιδρύθηκε από τον ίδιο τον Αγαμέμνονα, ενώ οι κάτοικοί της ήταν ξακουστοί πολεμιστές.

Αρχαία Λάππα

Το 220 π.Χ. αν και σύμμαχος της Κνωσού, φιλοξένησε τους Λυττίους, μετά την ολοσχερή καταστροφή της πόλης τους από τη Κνωσό. Αργότερα αν και καταστράφηκε από τους Ρωμαίους, ξαναχτίστηκε λαμπρότερη. Η Λάππα των ρωμαϊκών χρόνων διέθετε πολυτελείς θέρμες (λουτρά) και νομισματοκοπείο, ενώ στη περιοχή αναφέρεται πως υπήρχαν μεταλλεία αργύρου, χρυσού και κασσιτέρου. Κατά τη πρώτη βυζαντινή περίοδο, η Λάππα συνέχισε να είναι αξιόλογη πολιτεία και πιθανότατα αποτέλεσα την έδρα επισκοπής Λάμπης. Ενδεικτικό είναι πως στη περιοχή της Αργυρούπολης έχουν εντοπιστεί τα ίχνη από τρεις πρωτοβυζαντινές βασιλικές.

Στη περιοχή δεν έχουν γίνει εκτεταμμένες ανασκαφές και δεν υπάρχει οργανωμένος αρχαιολογικός χώρος, παρόλαυτά τα ίχνη της ιστορίας είναι εμφανή σε διάφορα σημεία της περιοχής. Τα σημαντικότερα ορατά μνημεία είναι οι ρωμαϊκές θέρμες, καθώς κι ένα μεγάλο ρωμαϊκό νεκροταφείο στη θέση «Πέντε Παρθένες».

Στο αρχαιολογικό μουσείο Ρεθύμνου εκτίθενται ευρήματα από τη περιοχή της αρχαίας Λάππας, μεταξύ αυτών ψηφιδωτά που εικονίζουν κυνηγούς και σκύλους να καταδιώκουν μια αρκούδα κι ένα ελάφι, μαρμάρινα αγάλματα κ.λπ.