Τζαμί Καρά Μουσά Πασά & Τούρκικο σχολείο

Τζαμί Καρά Μουσά Πασά

Το Τζαμί Καρά Μουσά Πασά πήρε το όνομα του από τον Τούρκο διοικητή των ναυτικών επιχειρήσεων της κατάληψης του Ρεθύμνου και βρίσκεται στη θέση της ενετικής μονής της Αγίας Βαρβάρας.

Τζαμί Καρά Μουσά Πασά & Τούρκικο σχολείο

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά του στοιχεία είναι η στεγασμένη με θόλο κρήνη που εξυπηρετούσε τόσο τελετουργικούς σκοπούς όσο και τις ανάγκες ύδρευσης της περιοχής.

Έχει δύο όψεις, μία από την οδό Αρκαδίου και μία στην αυλή του τζαμιού και ανήκει στον τύπο “Cesme”. Στον περίβολο του τζαμιού φαίνεται ό,τι έχει απομείνει από τον μιναρέ, και υπάρχουν πολλές επιτύμβιες στήλες καθώς και ένας «τουρμπές» στον οποίο μάλλον είναι θαμμένος ο ιδρυτής του τζαμιού.

Τούρκικο σχολείο

Δίπλα στον ναό του Αγίου Φραγκίσκου βρίσκεται η ανατολική είσοδος του Τούρκικου Σχολείου, του παλαιότερου σχολικού κτιρίου της πόλης που ακόμα και σήμερα στεγάζει το 1ο Δημοτικό σχολείο Ρεθύμνου. Το κτίριο που σώζεται είναι του 1890, σε σχέδια του Γεωργίου Δασκαλάκη, όμως το πρώτο κτίριο που δεν υπάρχει πια ήταν μια δωρεά του Κλάψα Εδεχέμ Μπέη, της γνωστής οικογένειας τουρκοκρητικών του Ρεθύμνου, το 1795. Από τότε λειτούργησε εδώ τούρκικο παρθεναγωγείο.

Τα κορίτσια διδάσκονταν τούρκικη και ελληνική γλώσσα καθώς και διάφορα οικοκυρικά μαθήματα, και βέβαια τα αγόρια φοιτούσαν σε διαφορετικό κτίριο. Από το 1911 φιλοξένησε και ελληνίδες μαθήτριες, ενώ από το 1923 κι έπειτα, με την ανταλλαγή πληθυσμών, έγινε αμιγώς ελληνικό.

Το διώροφο κτίριο με τις 11 αίθουσες διδασκαλίας έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο ιστορικό μνημείο. Αυτό που αξίζει να παρατηρήσει κανείς είναι το θύρωμα της ανατολικής εισόδου: οι Οθωμανοί στένεψαν το προγενέστερο ενετικό, και τα σύμβολα των δύο κατακτητών «παντρεύονται» μεταξύ τους.

Η εντυπωσιακή παράσταση της κληματαριάς, τα μισοκατεστραμμένα ανάγλυφα λιοντάρια και τα σύμβολα της οθωμανικής αυτοκρατορίας με το μισοφέγγαρο, μαρτυρούν θα έλεγε κανείς την ίδια την ιστορία της πόλης.