Μονή Φανερωμένης (Σητεία)

Το μοναστήρι βρίσκεται βορειοδυτικά της Σητείας, στο Ακρωτήριο του Τράχηλα, χτισμένη μέσα στο φαράγγι των Αγίων Πάντων και προσφέρει υπέροχη θέα προς τη θάλασσα.

Χαρακτηριστικές είναι οι σπηλιές που υπάρχουν μέσα στο φαράγγι τις οποίες χρησιμοποιούσαν οι ερημίτες της Μονής.

Μονή Φανερωμένης (Σητεία)

Η ονομασία της μονής προέρχεται από εικόνα της Παναγίας την οποία, σύμφωνα με την παράδοση, βρήκε ένας βοσκός στην σπηλιά που βρίσκεται δίπλα στο ναό. Ο βοσκός την πήρε μαζί του αλλά όταν έφτασε σπίτι συνειδητοποίησε ότι η εικόνα είχε «επιστρέψει» στο σημείο που τη βρήκε. Αφού αυτό επαναλήφθηκε για άλλες δύο μέρες και η εικόνα της Παναγίας συνέχισε να «φανερώνεται» στη σπηλιά, η εικόνα παρέμεινε στο σημείο όπου χτίστηκε η μονή που πήρε το όνομα Φανερωμένη.

Η μονή ιδρύθηκε τον 13ο αι. από τον μοναχό Ιωαννίκιο και ανακαινίσθηκε από τον μοναχό Γαλερό το 1620. Από το 1870 και μέχρι το 1901 αποτελούσε μετόχι της Μονής Τοπλού στη συνέχεια μεταβιβάστηκε στην ενορία της Σκοπής. Το καθολικό είναι δίκογχος ναός αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου και στον Άγιο Γεώργιο, με τοιχογραφίες του 1455. Το μοναστήρι δέχτηκε επίθεση από τον πειρατή Μπαρμπαρόσα το 1538 αλλά με πρωτοβουλία του Γεννάδιου ανοικοδομήθηκε. Όμως και πάλι, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και συγκεκριμένα το 1829, η μονή υπέστη πολλές ζημιές.

Σήμερα αρκετά κτίσματα έχουν ανοικοδομηθεί. Έχουν διατηρηθεί έξι από τα μεσαιωνικού τύπου κελιά, ο φούρνος της μονής, αλλά και ένα παλιό ελαιοτριβείο.

Δυστυχώς το μοναστήρι δεν κατοικείται πια, όμως τον Δεκαπενταύγουστο κατακλύζεται από προσκυνητές που φιλοξενούνται στους ξενώνες και γίνεται μεγάλο πανηγύρι και περιφορά της εικόνας της Παναγίας.