Το οροπέδιο του Καθαρού βρίσκεται σε ύψος 1100 μ. Στα ΝΔ περιβάλλεται από τις ψηλές κορυφές των Λασιθιώτικων βουνών και συνδέεται γεωμορφολογικά και υδρολογικά με το Οροπέδιο Λασιθίου μέσω της χαράδρας (φαράγγι) του Χαυγά, που το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου μετατρέπεται σε χείμαρρο.
Πρακτικά το ρέµα του Χαυγά (αλλά και του ποταμού Ξενικού) αποστραγγίζει το οροπέδιο του Καθαρού, μεταφέροντας τα νερά μέσα από το φαράγγι του Χαυγά στο οροπέδιο του Λασιθίου. Στις όχθες των ποταμών Ξενικό και Χαυγά υπάρχει πλούσια παρόχθια βλάστηση.
Στην περίμετρο του Οροπεδίου υπάρχουν μικροί διάσπαρτοι οικισμοί με μικρά αμπέλια και άλλες καλλιέργειες.
Κατά το Πλειστόκαινο το οροπέδιο ήταν λίμνη που φιλοξενούσε μια ιδιόμορφη πανίδα που περιελάμβανε νάνους ελέφαντες και ιπποπόταμους.
Στην περιοχή υπάρχουν καταβόθρες και σπήλαια.
Στο Καθαρό υπάρχουν Ταβέρνες που λειτουργουν εποχικά (Άνοιξη-Φθινόπωρο και ορισμένα Σαββατοκύριακα του χειμώνα).
