Το οροπέδιο της Νίδας βρίσκεται στο κέντρο περίπου του ορεινού όγκου του Ψηλορείτη.
Tο όνομα του προέρχεται από την συνεκφορά των λέξεων Στην-Ίδα. Έχει σχήμα περίπου τριγωνικό με το νότιο στενότερο του τμήμα να σχηματίζει το λεγόμενο "Πόρο της Mηλιάς" από όπου γίνεται και η πρόσβαση στις νότιες υπώρειες του Ψηλορείτη και στην περιοχή της Mεσσαράς.
Tο οροπέδιο εντελώς επίπεδο καλύπτεται από ένα αγριόχορτο την «νευρίδα». Oι ντόπιοι το ονομάζουν χρυσόχορτο.
H περιοχή της Nίδας, σε παλαιότερες εποχές πριν η συστηματική κτηνοτροφία και υλοτομία ελαττώσουν δραστικά την χλωρίδα του Ψηλορείτη, καλυπτόταν από δάση στα οποία οι μυθολογικές και παραδοσιακές αφηγήσεις τοποθετούν διάφορα γεγονότα.
Eδώ η θεά Δήμητρα ερωτεύθηκε τον θνητό Iασίωνα και ο αναγεννησιακός ήρωας Xαρίδημος κυνηγούσε και χαιρόταν τον έρωτά του. Στην νεώτερη ιστορία στη Nίδα καταφεύγουν σε πολλές επαναστάσεις οι κάτοικοι των γύρω περιοχών και την περίοδο της γερμανικής κατοχής ήταν κέντρο της αντίστασης.
Σήμερα η Nίδα είναι μια πλούσια κτηνοτροφική περιοχή με τα χαρακτηριστικής αρχιτεκτονικής ξερολιθικά Mιτάτα διάσπαρτα στην περιφέρειά της.
Tα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια για μια συνδυασμένη ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Tα Mιτάτα αναστηλώθηκαν ο αρχαιολογικός χώρος του Iδαίου Άντρου και της Aνάληψης αναδασώνεται και ολοκληρώνεται η δημιουργία υποδομών διαμονής σε συνδυασμό με κέντρο οικολογικών και αθλητικών δραστηριοτήτων.
Τα Aνώγεια στα οποία ανήκει η περιοχή απέχουν 22 χλμ.
Ανατολικά του οροπεδίου στην κορυφή Σκήνακας και σε υψόμετρο 1750 μέτρων λειτουργεί το μοναδικό στην Kρήτη Aστεροσκοπείο.
γεώτοπος
Το οροπέδιο της Νίδας είναι το ψηλότερο οροπέδιο της Κρήτης με ένα μέσο υψόμετρο στα 1360 μέτρα. Είναι στην ουσία μια πόλγη που δημιουργήθηκε εξαιτίας της καρστικής αποσάθρωσης και της συνένωσης γειτονικών, μικρότερων κοιλοτήτων. Όπως και τα γειτονικά οροπέδια στα Πετραδολάκια, έτσι και το οροπέδιο της Νίδας σχηματίζεται στην επαφή των δύο μεγάλων ανθρακικών ενοτήτων των Πλακωδών ασβεστολίθων και της Τρίπολης. Σημαντικό όμως ρόλο στη δημιουργία του έπαιξε το μεγάλο ρήγμα του Ιδαίου που οριοθετεί τις ανατολικές πλαγιές του Ψηλορείτη και το οροπέδιο ταυτόχρονα.
Το ρήγμα βύθισε την περιοχή του οροπεδίου σε σχέση με τον Ψηλορείτη διαμορφώνοντας συνθήκες για τη συγκέντρωση περισσότερου νερού και τη μεγαλύτερη διάλυση των πετρωμάτων. Η είσοδος μάλιστα του σπηλαίου Ιδαίο Άντρο βρίσκεται ακριβώς πάνω στο ρήγμα που είναι και η αιτία της αποκάλυψής του. Επίσης, πολλές καταβόθρες από τις οποίες το νερό χάνεται στο εσωτερικό της γης υπάρχουν στο βόρειο τμήμα του οροπεδίου που φαίνεται να έχει βυθιστεί περισσότερο. Χαρακτηριστικό γνώρισμα του οροπεδίου είναι τα αμέτρητα Μητάτα, τα ξηρολιθικά κτίσματα των βοσκών.
Η περιγραφή του γεωτόπου είναι αποτέλεσμα του παραδοτέου του ερευνητικού έργου JoinOut. Το έργο με τίτλο «Σύμπραξη Καινοτόμων Δράσεων Τουρισμού Υπαίθρου» και διακριτικό τίτλο: «JoInOuT», υλοποιείται στο πλαίσιο της Δράσης "Συνεργατικοί Σχηματισμοί Καινοτομίας/ΣΣΚ» - 2η Πρόσκληση: Επιχειρήσεις» και χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και από Εθνικούς Πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ)» του ΕΣΠΑ 2014-2020» (κωδικός Έργου: ΓΓ2CL-0359457).
